Wil jij altijd al graag een pelgrimstocht lopen maar heb je hier geen tijd voor? Of wil je een korte pelgrimservaring om te oefenen voor de lange tocht naar Santiago de Compostela? Een leuk alternatief hiervoor zijn de Camini’s Zuid-Limburg.
Visit Zuid-Limburg ontwikkelde elf spirituele Camini’s langs de Camino naar Santiago de Compostela. Deze mini Camino’s/pelgrimservaringen zijn korte rondwandelingen van vijf tot vijftien kilometer en gericht op bezinning en bewustwording.
Spreuken en opdrachten tijdens Camini’s Zuid-Limburg
Ik ben reuze benieuwd naar deze Camini’s in Zuid-Limburg en start vandaag – samen met Carola – met Camino nummer 1 oftewel de ‘Route van het Anders Zijn’. Bij iedere pelgrimswandeling hoort namelijk een spreuk en opdracht. Voor Carola is het een jarenlange wens de grote Camino de Santiago te lopen. Zij komt vaker in Logrono voor het werk van haar man. Deze plaats ligt op de Camino in Spanje en daar ziet zij de pelgrims lopen. En ik? Wie weet raak ik ook geïnspireerd.
Mijn eerste Camino: ommetje Susteren in Het Smalste Stukje Nederland
Het Smalste Stukje Nederland is maar 4,8 kilometer breed. Dit deel van Nederland ligt ter hoogte van de gemeente Echt-Susteren op de scheiding tussen Midden- en Zuid- Limburg en is omringd door buitenlandse grenzen. In het oosten vind je het meest westelijk punt van Duitsland – Selfkant – en in het westen grenst het gebied aan de Maas en België.
Het Smalste Stukje Nederland is toch wel speciaal voor mij. Drie jaar geleden verhuisde ik van Bonaire naar het meest westelijk punt van Duitsland. In Susteren maakte ik mijn eerste wandeling.
Anders zijn
Na terugkomst had ik een omgekeerde cultuurshock. Ik moest wennen aan het leven in Nederland (en Duitsland) dat zo enorm anders is dan op Bonaire. Alles gaat snel. Het tempo ligt hier hoog. Het viel direct op dat mensen enorm snel lopen dat het lijkt alsof ze deelnemen aan een hardloopwedstrijd, ze praten snel en agenda’s staan boordevol afspraken. Ook moet er weken van tevoren iets ingepland worden want als je dat niet doet dan zie je je vrienden helemaal niet meer. Het gaat maar door en het lijkt wel of er geen moment van rust wordt ingelast . Niets gebeurt meer spontaan.
In Susteren leek de tijd echter te hebben stilgestaan. Na mijn wandeling in natuurgebied ’t Hout was ik helemaal onthaast, daarna volgden vele wandelingen en bezocht ik vele bezienswaardigheden. Nu, drie jaar later, heb ik mij zeker aangepast maar soms kijk ik met weemoed terug naar de relaxte levenswijze op Bonaire.
Basiliek Heilige Amelberga
De wandeling start bij de voormalige abdijkerk, een van de oudste kerken van Nederland, tegenwoordig de Heilige Amelberga Basiliek geheten. De oorspronkelijke bouw dateert uit de eerste helft van de 11e eeuw. De abdij was een Stift voor adellijke dames en kanunniken.
Tijdens de stadswandeling Susteren die ik in juli 2019 maakte vertelde de gids dat de plek waar ik stond ooit een tuin was. Centraal in het ‘tuintje’ staat een fontein, die aangesloten was op het water van de kunstmatige gracht. Mogelijk was hier in vroegere eeuwen een waterput. Tegenwoordig vormt dit de parkeerplaats waar met behulp van stenen de voormalige kloostergang in het plein is weergegeven. Nu staat de fontein aan en is een welkome verfrissing tijdens deze toch wel warme dag.
Schatkamer van Basiliek Heilige Amelberga
In een gebouw naast de basiliek – bereikbaar via een dikke kluisdeur in een ondergrondse ruimte – is de schatkamer ondergebracht. In borstbeelden zijn de relieken, stoffelijke resten van voorname heiligen, die in Susteren begraven zijn, te bewonderen. Ook bevinden zich liturgische gebruiksvoorwerpen, oude textilia en één van de oudste boeken van het land in deze schatkamer. Wanneer je van plan bent om deze mini Camino te lopen plan dan een bezichtiging in, zeker de moeite waard.
Camino # 1: de Route van het Anders Zijn
‘Accepteren dat een ander anders is, vind ik nog wel een dingetje’, zegt Carola, die net als ik bewindvoerder is van beroep. Met enige regelmaat komt het voor dat een bewindvoerder door een onder bewind gestelde uitgescholden wordt, met name wanneer die persoon zijn zin niet krijgt.
Je beseft waarschijnlijk wel dat ons werk het onderwerp van gesprek is tijdens deze wandeling, hoe we ieder onze weg hierin vinden en proberen te accepteren dat iedereen anders is. We zijn ons ervan bewust dat dit niet altijd makkelijk is maar zijn van mening dat, als je de ander met respect behandelt, je daarmee het verst komt.
Kapelletje
We passeren het kapelletje waar Maria en Bernadette zijn afgebeeld. De opdrachtgever was Jeupke Denis. Hij had een kwaal aan zijn benen en kon daaraan niet geholpen worden. Hij vertrok naar Lourdes en beloofde daar aan Maria dat hij een kapelletje zou bouwen als zij hem zou helpen van de kwaal af te komen. Terug in Susteren verdween zijn kwaal en liet hij, zoals beloofd, de kapel bouwen. Het kapelletje wordt nog steeds door de familie Denis onderhouden. Het ligt ongeveer twee kilometer buiten de bebouwde kom in een mooie groene omgeving.
LUISTEREN
Na het kapelletje letten we niet goed op en lopen het knooppunt – waar we moeten afslaan naar het meest westelijk punt van Duitsland – voorbij. Op het bruggetje over de beek in natuurgebied ’t Hout staan we een moment stil om te luisteren naar het kabbelen van het water en te genieten van de grazende runderen.
Zet het geluid aan en luister naar het kabbelen van het water.
Meest westelijk punt van Duitsland
We keren om en lopen terug in de richting van het meest westelijk punt van Duitsland. In dit gebied wonen zowel Nederlanders als Duitsers.
Het meest westelijk punt van Duitsland is in de periode 1949 tot 1963 onder Nederlands beheer geweest als compensatie voor de aangerichte schade in de oorlog. De bewoners van Selfkant kregen een nieuw paspoort met daarin de vermelding “Wordt behandeld als Nederlander”. Voor de meesten maakten dat niet zo veel uit omdat de banden erg nauw waren. Daarnaast leken de dialecten zo op elkaar dat men elkaar ook nog goed kon verstaan. De Selfkanters profiteerden zowel van het goede van Nederland zoals banen, nieuwe straten, koffie en sigaretten alsook van het goede van Duitsland. Zij hadden namelijk ook recht op renteloze woningkredieten uit Duitsland.
In 1963 wordt de regio Selfkant na zes jaar onderhandelen en een betaling van 280 miljoen mark weer Duits grondgebied. Toch blijven de goede betrekkingen tussen Selfkant en het Maasland voortbestaan. Het gemeenschappelijk dialect verbindt maar ook hebben de bewoners vaak familieleden in het buurland, zijn ze over en weer werkzaam en vieren ze gemeenschappelijke feesten.
Koffiehuis en Brasserie ’t IJzerenbos
Nadat we bij het meest westelijk punt van Duitsland foto’s hebben gemaakt wandelen we naar Koffiehuis en Brasserie ’t IJzerenbos. Het is een fijne plek in een bosrijke omgeving en een mooie gelegenheid om te genieten van een stuk Limburgse vlaai. Wij nemen echter een heerlijke salade. Tevens halen we hier onze eerste stempel voor in ons pelgrimspaspoort.
Heb jij al een van de Camini’s in Zuid-Limburg gelopen?
Tips over mini Camino #1 in Susteren:
- Start- en eindpunt: Salvatorplein1, Susteren.
- Lengte van de route: 5,4 km.
- Knooppunten: 13-43-47-90-79-76-75-13
- Stempelen: Koffiehuis & brasserie het IJzerenbos Susteren
- Bezichtiging Basiliek Heilige Amelberg: Een rondleiding is te boek bij de RK Kerk Susteren of stuur een mail naar info@rksusteren.nl.
Gids: Wil Schulpen: 06 – 18 29 55 76, Kosten: € 2,50 p.p.
Stadsgids: Marlies Schulpen – Merry | tel. 046 – 449 44 84 | 06 – 55 35 56 30 | email:merry.travel.ms@gmail.com
Meer informatie over de route vind je op de websites van Het Smalste Stukje Nederland (ommetje Susteren) en Visit Zuid-Limburg. In de webshop bestel je een stempelpaspoort,
Een heerlijke B&B na een dagje wandelen is B&B ’t Merthoes.
